Οι "Πιτρούπ της Ηκκλησίας"

Οι "Πιτρούπ της Ηκκλησίας" -Επίτροποι της Εκκλησίας

      Οι Επίτροποι της Εκκλησίας, τα μέλη των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων, προσφέρουν εθελοντικά πολύπλευρο έργο, φροντίζοντας τους Ναούς (Αγ.Κων/νου κ Ελένης ,Παναγίας, Αη-Νικόλα Νεκροταφείων, εξωκκλήσια Αγ .Πνεύματος και Αη Νικόλα Βουνού) και βοηθώντας την Λειτουργική Εκκλησιαστική Ζωή της Ενορίας «Κοιμήσεως της Θεοτόκου», από το όνομα του παλιότερου Ναού του χωριού Αμπελοκήπων Καστοριάς.

       Σαν ελάχιστο φόρο τιμής, προς όλους όσους πρόσφεραν και προσφέρουν στην εκκλησία του χωριού, έχοντας θητεύσει στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Ενορίας , θεώρησα σκόπιμο, βασιζόμενος και σε διηγήσεις πολιότερων ηλικιωμένων συγχωριανών (Ελευθερία Νικοπούλου, Νίκος Δημητριάδης, Ηλίας Παπαδόπουλος,Βασίλης Ζησιάδης του Ανδρέα,Βασίλης Ζήσης-Πατσίκας κ.α.) να κάνω μια προσπάθεια καταγραφής των ονομάτων των συγχωριανών μας, που θήτευσαν εκκλησιαστικοί επίτροποι, « οι Πιτρούπ της Ηκκλησίας», που λέγαν οι «τρανύτιρ»(μπάμπις κι παπούδις).

        Για να γίνουν πιο κατανοητά τα ονόματα των παλιότερων, τα συσχετίζω με τωρινούς συγγενείς (παιδιά-εγγόνια) ή αναφέρονται με το όνομα που τους φώναζαν τότε (πχ.Μήτρος,Ντίνες,Ντινούσκας κλπ)

        Ελπίζω ότι δεν έχω ξεχάσει κάποιον, από έλλειψη ενημέρωσης,αν και προσπάθησα αρκετές φορές ρωτώντας Κυριακές στην Εκκλησία να ενημερώσω τον Κατάλογο. Παράκληση όποιος διαπιστώσει έλλειψη ή λάθος, να με ενημερώσει για να συμπληρώσουμε την Ιστορία.

Α) ΟΙ ΠΑΛΙΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΠΙΑ ( 1900? – 2008 )

1)Δημήτρης (Σίσκος)-Δημητριάδης(προ-παππούς Νίκου Σίσκου Δημητριάδη)

2) Γιωργάκης Κοβάτσης ( παππούς Πασχάλη Δημητρίου)

3)Γρηγόρης Ζησιάδης (παππούς Βασίλη-Κώτσιου Βαγγέλη)

4) Ντίνες του Μπάμπα (παππούς Σωτήρη – Κώστα Βάμβα)

5) Σταύρος του Νασιούκα ( παππούς Σταύρου Πανταζόπουλου)

6) Νικόλας ου Κουσταραζνός ( παππούς Νίκου κ Βασίλη Σιδόπουλου)

7) Ντίνες Γκέρτζος ( Κων/νος Κατασούνης-αδελφός Μήτρου Κατσαούνη)

8) Μήτρος του Μπόλιου-Δημήτρης Κατσαούνης (παππούς Μήτσου Κατσαούνη)

9) Βασίλης Γεωργιάδης ( πατέρας του μπαρμπα Στέργιου Γεωργιάδη)

10) «Γκύρος» Αργύρης του Σίσκου (παππούς Νίκου&Αργύρη Σίσκου-Δημητριάδη)

11) Θωμάς του Σίσκου (πατέρας του Νίκου Σίσκου-Δημητριάδη)

12 ) Φίλιος-Φιλιππος- Πατσίκας (παππούς Βασίλη Ζήση του ¨Σίντε»)

13) Ντινούσκας (Κων/νος Δημητριάδης)

14)Νίκος Γεωργιάδης (πατέρας του Νικηφόρου)

15) «Βάγγες» - Θύμιος Ευαγγέλου,(πατέρας Νίκου και Σάκη)

16)Σπύρος Αντωνόπουλος (πατέρας Αργύρη& Γρηγόρη Αντωνόπουλου)

17)Χρήστος Μπάγγος (πατέρας Νάσιου)

18) «Λέξης» Αλέξης Κατσαούνης (πατέρας του Μήτσου Κατσαούνη)

Μια παλίά Φτογραφία του '150

Φωτογραφικό στιγμιότυπο έτους '1950:Αμπελόκηποι Καστοριάς==Ο ΠαπαΓιώργης μι τις "Πιτρούπ" κ τις "Ψαλτάδις"(Επιτρόπους κ Ψάλτες=Αυλή Δημοτ.Σχολείου-Μάλλον Γιορτή 25ης Μαρτίου)-Ορθιοι από αριστερά:Κοσμάς Νικόπουλος(ου "Κουλιομπίκας"),Ζήσος Τρυφόπουλος(ου "Ζήσκους"),παπα Γιώργης Γεωργιάδης,Θανάσης Φωτιάδης(ου"Λάπτσιους"),Χρήστος Μπάγγος(ου"Μπάγγους"),Βαγγέλης Βασιλειάδης(ου"Τζέλας"),Σπύρος Αντωνόπουλος(ου"Σπύρους")--τέρμα αριστερά σε πρώτο πλάνο με το καπέλο Λεωνίδας Γεωργιάδης(ου"Λιώντες")===Ολοι από μακρού εις τας Ουρανίους Μονάς...Να τους θυμόμαστε.....

Β) ΟΙ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΣ κ΄ ΝΕΩΤΕΡΟΙ

19) Νίκος (Σίσκος) Δημητριάδης

20) Μιχάλης Τερψόπουλος

21) Ηλίας Παπαδόπουλος

22) Νάσιος Μπάγγος

23) Βασίλης Ζησιάδης(του Ανδρέα)

24)Στέργιος Κεντζόπουλος

25)Κώτσιος Ζησιάδης (του Ανδρέα)

26)Ζιώγας Βαγγέλης

27) Χρίστος Νικόπουλος

28)Χρήστος Μπάγγος (του Αθανασίου)

Γ) ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΟΙ

29) Νικηφόρος Γεωργιάδης

30) Πέτρος Παπασωτηρίου

31) Χρήστος Ζαννός

32) Δημήτρης Καφές

Δ)Οι «Βουνίσιοι Επίτροποι» του Αη Νικόλα του Βουνου

33)Κώστας Βολογιάννης (πατέρας του Χρήστου- για πολλά χρόνια, Φύλακας Aγγελος ,του εξωκκλησιού του Αη Νικόλα στο Βουνό)

       Αξιοι συνεχιστές του έργου του παππού Βολογιάννη,για χρόνια μαζί του,συνεχίζουν και σήμερα να φροντίζουν,οικογενειακά,μαζί με τις γυναίκες τους Μαριάνθη και Στέλα, τον Αη Νικόλα οι:

34)Ηλίας Παπαδόπουλος

35)Αντώνης Ξανθόπουλος

Ε)Οι γυναίκες στην υπηρεσία της Εκκλησίας

        Αξίζει να σημειώσουμε εδώ και τον ρόλο των γυναικών στην φροντίδα της Εκκλησίας.

       Σημειώνουμε άλλωστε ότι παλιότερα και μέχρι τον 12ο μΧ αιώνα ,υπήρχε ο θεσμός των  «διακονισσών»,γυναικών που πρόσφεραν πολύπλευρο έργο στην Εκκλησία και σήμερα ξαναγίνεται συζήτηση για επαναφορά του θεσμού.

       Στο χωριό μας, σχεδόν όλες οι σύζυγοι αλλά και μέλη οικογενειών παλιών επιτρόπων ,γειτόνων των Ναών,βοηθούσαν και βοηθούν τους Επιτρόπους στο έργο τους, αλλά και την Εκκλησία γενικότερα, σε όλη την διάρκεια του Εκκλησιαστικού έτους

       Ετσι σημειώνουμε:

Ε1)Οι «Καντηλανάφτισσες» επί παπαΓιώργη

1)Ολγα Παπατσάρα- Παπαδοπούλου(μάνα του Ηλία)

2)Δήμητρα («Γιαγκαινα»)-Τρυφοπούλου (μάνα του Στέργιου κ Νίκου)

3) «Γκύρκα»-Αργυρώ (Αρβανίτη) Αναγνωστόπουλου (μάνα του Βαγγέλη)

4) «Ντίνινα»-Χρυσούλα Ξανθοπούλου (μάνα του Θανάση)

Ε2)Περιστασιακή φροντίδα παλιά

5)Γιαγιά «Γκόλαινα» (Γρηγόραινα)-Δημητριάδη («κουμάντο σε διάφορα εκκλησιαστικά «αντέτια»-έθιμα)

6)Μπάμπω Ζώϊου(γιαγιά Χρήστου Ζησιάδη(-κουμάντο σε Τρισάγια/Μνήματα-περιποίηση οστών σε εκταφές κλπ)

Ε2)Φροντίδα και Βοήθεια γυναικών σήμερα

        Σε όλη την διάρκεια της χρονιάς, πρσφέρουν τακτικά ή περιστασιακά πολύπλευρα, σε διάφορα καθήκοντα,όπως καθαριότητα Ναών,Επιτάφιο,Φιλόπτωχο Ταμείο,Εράνους Αγάπης Εκκλησίας,εξωκκλήσια,καντήλια,μνημόσυνα κλπ αρκετές γυναίκες του χωριού,όπως:

7)Μαριάνθη Παπαδοπούλου σύζ Ηλία

8)Στέλα Ξανθοπούλου σύζ Αντώνη

**Η Μαριάνθη και Στέλα μαζί με τους άντρες τους Ηλία κ Αντώνη , πέραν των άλλων έχουν την αποκλειστική φροντίδα του Αη Νικόλα του Βουνού

9)Μαίρη Γεωργιάδου σύζ Νικηφόρου

10)Στέλα Παπασωτηρίου σύζ.Πέτρου

11)Ντίνα Καφέ ,σύζ,Δημήτρη

12)Γεωργία Πανταζοπούλου σύζ Σταύρου

13)Αλέκα Αντωνοπούλου σύζ.Κώτσιου

14)Βαγγελιώ Θωμοπούλου σύζ.Στέργιου

15)Θωμαή Δημητριάδη

16)Μαίρη Ευαγγέλου σύζ.Σάκη

17)Ελευθερία(Μπέμπα) Τρυφοπούλου σύζ Αποστόλη

18)Σουλτάνα(Σούζη) Μιχαλοπούλου σύζ Κώστα

19)Ερμιόνη(Ονη) Ζαφειρίου σύζ Θωμά

20)Ελένη Κατσαούνη σύζ Κοσμά (φροντίδα Παναγίας)

21)Σούλα Τερψοπούλου σύζ.Μιχάλη (φροντίδα Κανδηλιών Παναγίας,Αγ.Κων/νου για χρόνια αλλά και σήμερα καθημερινή φροντίδα στο Εξωκκλήσι Αγ.Πνεύματος)

     Επίσης περιοδικά προσφέρουν βοήθεια και οι:

22)Τούλα Ζήση σύζ.Γιώργου

23)Μαριγούλα Τρυφοπούλου σύζ Δημήτρη

24)Τούλα Λαγορίτου

25)Μαρία Ξανθοπούλου

      Όλοι οι «επίτροποι» ως τώρα, αλλά και οι γυναίκες του χωριού,έχουν προσφέρει αρκετό από τον χρόνο τους, πολλή προσωπική δουλειά ,που μόνο όσοι είναι μακριά απ΄την εκκλησία δεν μπορούν να δουν , να διαπιστώσουν και να εκτιμήσουν.

        Η σειρά των ονομάτων είναι τυχαία,όπως προέκυψε στην πορεία της έρευνας και δεν είναι πάντα χρονολογική,αφού δεν είχαμε πλήρη ιστορικά χρολογικά στοιχεία και σε καμία περίπτωση δεν είναι με διαβάθμιση αξιολογική,αφού δεν ήταν αυτός ο στόχος του παρόντος άρθρου.Η Ιστορία κρίνει την συμβολή όλων μας.

      Ας ευχηθούμε λοιπόν, στους αποβιώσαντες «αιωνία η μνήμη », αλλά και υγεία και μακροημέρευση στους ζώντες σημερινούς και στις οικογένειές τους και πάντα να υπάρχουν συγχωριανοί και συγχωριανές, που με μεράκι θα συνεχίζουν το θεάρεστο έργο τους,είτε είναι μέλη επιτροπών είτε άτυπα,όπως οι πολλές γυναίκες που αναφέραμε παραπάνω.

     *Τέλος,παράκληση στους συγγενείς των αναφερομένων «Επιτρόπων» αλλά και των γυναικών,για όσους-ες δεν είναι πιά μαζί μας τουλάχιστον, αν μπορούν να μας προσκομίσουν φωτογραφία και συνοπτικό βιογραφικό, για την ολοκλήρωση της ιστορικής καταγραφής,μέρος της Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Χωριού μας.Εδώ παραθέτουμε μόνο ότι φωτογραφικό υλικό είχαμε διαθέσιμο και είχε σχέση με τους Εκκλησιαστικούς Επιτρόπους και κάποιες από τις γυναίκες που αναφέρθηκαν στο άρθρο.

Χρίστος Νικόπουλος

Οκτώβριος 2010

cnikop@yahoo.gr
http://www.ampelokipi-kastoria.blogspot.com/

Φωτογραφίες που συνοδεύουν το Αρθρο ,
περισσότερες ΚΛΙΚ ΕΔΩ

1-Παλιά Φωτο δεκαετία '1950:Επίτροποι κ Ψαλτάδες με τον ΠαπαΓιώργη
2-Νίκος Δημητριάδης με ψάλτη Αντώνη Πάρτση Οκτ 2010- στον Αγ.Κω/νο
3-Σταυρός Γ.Κοβάτση
4-Σταυρός Μήτρου Κατσαούνη
5-Σταυρός Χρ.Μπάγγου
6-Σταυρός «Λέξη» Κατσαούνη
=======================
1.Καθαριότητα στον Αγ Κων/νος(Ηλίας-Νικηφ-Ζανός κ γυναίκες)
2.Επίτροποι στα εγκαίνια Αίθουσας.
3.Μαίρη Γεωργιάδου με παπα Νικόλα
4.Μαίρη κ γυναίκες στην Αίθουσα
5.Αη Νικόλας στο Βουνό(Επίτροποι-Ψάλτες)