Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2009

Τούρνα,άλλα Ψάρια Λίμνης Κατοριάς&Τοπικοί Ψαράδες

Η Τούρνα,νόστιμο ψάρι,ψαρεύεται αυτή την περίοδο στη Λίμνη Καστοριάς.-Τρόποι Ψαρέματος.-Τοπικοί Ψαράδες,παλιοί και νεώτεροι.-Αλλα ψάρια της Λίμνης Καστοριάς ή Ορεστιάδας.-Το Ψάρεμα στην Αρχαιότητα.-Ο Λιμναίος Οικισμός Δισπηλιού-Αλλες Λεπτομέρειες


Η "Τούρνα" είναι από τα πιό γνωστά και νόστιμα ψάρια της Λίμνης Καστοριάς (ή Ορεστιάδας).Αυτή την περίοδο,μέσα στον Φεβρουάριο οι τούρνες "ρασίζουν",βγαίνουν δηλαδή στα πιό ρηχά για να γεννήσουν τα πολυάριθμα αυγά τους .Ετσι πολλοί ερασιτέχνες και επαγγελματίες ψαράδες επωφελούνται από το γεγονός και τρέχουν για ψάρεμα.

Τρόποι Ψαρέματος

Παλιότερα θυμάμαι ,πάρα πολλοί συγχωριανοί μας πήγαιναν τα βράδυα με φανάρια"Λούξ" για τούρνες.Από το Γκιόλι μέχρι και Μαύροβο, οι τούρνες έβγαιναν και έξω στα ρηχά στην πρασινάδα.Ετσι τις έπιαναν, είτε με χτύπημα, είτε με "καμάκι".Αλλοι συνηθισμένοι τρόποι ψαρέματος είναι με αγκίστρι&πετονιά ή με δίχτυα.Οι πιό οργανωμένοι χρησιμοποιούν και βάρκες ,τις παραδοσιακές ξύλινες ψαρόβαρκες,τα γνωστά"Καστοριανά Καράβια".Παλιός επαγγελματίας ψαράς, χωριανός μας ,ήταν ο μακαρίτης Κοσμάς Μπατσέλας ,που είχε όλα τα σύνεργα αλιείας.Ο Βάσος του Παύλη-Γερόπουλος κάποτε είχε πιάσει ένα πολύ μεγάλο Γουλιανό και τον περιέφερε στο χωριό στην μικρή πλατφόρμα με το τρακτέρ για πούλημα σε όσους ήθελαν,κόβοντας κάθετα μεγάλες φέτες.
Αλλες παλιές τεχνικές που χρησιμοιούνταν ήταν οι "βάρσιες",ειδική κατασκευή με βέργες ιτιάς,πλεγμένες σαν καλάθι ΄΄οπου έμπαιναν τα ψάρια αλλά δεν μπορούσαν να βγούν.Ο Πατέρας μου Κοσμάς Νικόπουλος μου διηγούνταν πολλές ιστορίες ψαρέματος με "βάρσιες" στο ποτάμι στο Γκιόλι, οταν ήταν για ένα διάστημα φύλακας στις πόρτες και πόσο γέμιζαν ψάρια εκεί.
Επίσης πολλοί ψάρευαν και στο παλιό ποταμάκι-ρυάκι,στο "Γυάζο'.(ο "Γυάζος" έτρεχε από του "Σιώμου το Λειβάδι" ,όπου έφτιαχνα πρόχειρι φράγμα-δέση με κλαδοπλέγματα και ξύλα και κατά μήκος της γραμμής-δυτικής όχθης ,περνούσε κάτω από τον Αη-Νικόλα("βακούφικα" χωράφια),εβγαινε στη διασταύρωση όπου εκκλησάκι&βρύση σήμερα ,απέναντι στο όριο δρόμου ,παράλληλα με το αγρόκτημα Αργύρη Γεωργιάδη και ανάμεσα στα "Μπαμπάδικα" χωράφια -κάπου εκεί ήταν και ο παλιός Νερόμυλος του χωριού-έτρεχε πορος τα Λειβαδάκια και το Στάσινο,πριν ανοιχτεί το σημερινό ποτάμι με την ¨φαγάνα"-παλιά σκαπτικό μηχάνημα με ατμομηχανή,όπως διηγούνται οι παλιότεροι).
Σήμερα, αρκετοί συγχωριανοί μας, συνεχίζουν το ερασιτεχνικό ψάρεμα με τα παραδοσιακά σύνεργα.Οι πιό γνωστοί, ο Σωτήρης ο Βάμβας (από όπου ή τούρνα της φωτογραφίας), ο Χρήστος ο Νικολαϊδης,ίσως και άλλοι που δεν γνωρίζω.
Τρόποι Μαγειρέματος Τούρνας.
Η τούρνα μαγειρεύεται με πολούς τρόπους και δίνει πάντα νόστιμη,θρεπτική και υγιεινή διατροφή.Είτε ψητή στη σχάρα,ψητή στο φούρνο,βραστή -ταβάς με ποικιλία συνταγών.Το Κεφάλι και την ουρά συνήθως τα κάνουμε ψαρόσουπα.
Ετσι προ ημερών πήραμε 2 τούρνες από τον Σωτήρη Βάμβα και η γυναίκα του και ξαδέλφη μου Βαγγελιώ έδωσε στη γυναίκα μου Αρετή μια συνταγή για ψαρόσουπα.Με τούρνα στο Φούρνο ψητή και ψαρόσουπα είχαμε ένα παραδοσιακό γεύμα νοστιμότατο ενώ κατά τη διάρκειά του είχαμε πολλές διηγήσεις για ψάρεμα και τούρνες από την πεθερά μου αφού ο πεθερός μου Αλέκος Τσολάκης ήταν από τους παλιούς έμπειρους Μαυροβινούς Ψαράδες.
Ψαρόσουπα με τούρνα.-Συνταγή από Βαγγελιώ Βάμβα
Σε κατσαρόλα καίμε στο λάδι δυο- τρεις κουταλιές αλεύρι να ξανθύνει , προσθέτουμε αρκετό βραστό νερό, ανακατεύουμε καλά και τοποθετούμε τα κομμάτια του ψαριού, αλάτι, μαυροπίπερο, ένα μεγάλο ματσάκι μαϊδανό, λίγο ακόμα λάδι και τ΄αφήνουμε να βράσουν μισή ώρα περίπου. Κατεβάζουμε απ΄τη φωτιά και προσθέτουμε σιγά σιγά ανακατεύοντας, τρία αυγά χτυπημένα με το χυμό ενός λεμονιού.
Καλή όρεξη!
Η Τούρνα στο Πάγκο
της Κουζίνας




Η Τούρνα στον ..Ταβά,ετοιμάζεται
για το Φούρνο











Παραδοσιακή Βάρκα Λίμνης
Καστοριάς-Εμβλημα έξω από το Δημαρχείο
ΜΑΚΕΔΝΩΝ,στο Μαυροχώρι,παλιό ψαροχώρι


Καστοριανή Βάρκα (¨Καράβι"
στη Λίμνη











Η Τούρνα στο Βυθό
της Λίμνης



Αλλη Τούρνα









Αλλα Ψάρια στη Λίνη Καστοριάς(Ορεστιάδας)


Εκτός από τούρνες υπάρχουν και αρκετά άλλα είδη ψαριών στη Λίμνη μας όπως γριβάδια,πρικιά,γλίνια,πλατύκες,κέφαλοι,μπράνες,πεταλούδες,γουλιανοί,τσιρόνια,χέλια κλπ.Τα περισσότερα απ'αυτά ΄,όταν το ποτάμι μας ήταν καθαρό ,κατέβαιναν σε όλο το μήκος του ποταμιού μας και σε κάποιες περιπτώσεις γέμιζαν και τα αυλάκια στους μπαξέδες από τσιρόνια από τη Δέση στου "Σιώμου το Λειβάδι",στου "Ουρμάνι" ή στο Στάσινο

Γλίνια



Πρικί





Γουλιανός

Γριβάδι



Κέφαλος


Πεταλούδα

Μπράνα

Πλατύκα

Τσιρόνι

Χέλι



Το Ψάρεμα στην Αρχαιότητα και στον Προϊστορικό Λιμναίο Οικισμό Δισπηλιού


Οι Λίμνες,τα ποτάμια και η θάλασσα από την αρχαιότητα εξασφάλιζαν στον άνθρωπο τροφή με τα ψάρια.Είναι αξιοσημείωτο ότι οι τεχνικές και τα εργαλεία ψαρέματος που χρησιμοποιούμε σήμερα υπάρχουν από την αρχαιότητα.Αρκετοί σοφοί μας,όπως ο Αριστοτέλης, έχουν γράψει συγράμματα περί ιχθύων και αλιείας.Περιγράφονται οι τεχνικές με αγκίστρι,δίχτυα,κλωβούς(αρχαίες "βάρσιες") αλλά και με "κάμακα ή τρίαινα".Στον Λιμναίο Οικισμού του Δισπηλιού έχουν ευρεθεί προϊστορικά εργαλεία και σκεύη ψαρέματος και η Λιμνναία κατοικία του ψαρά είχε και εξέδρα για ψάρεμα,ενώ έχει βρεθεί και ξύλινη βάρκα εποχής με λαξεμένο ολόσωμο κορμό δένδρου.Για λεπτομέρειες για τις ανασκαφές στο Λιμναίο Οικισμό Δισπηλιού κάντε ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Αρχαίοι τρόποι ψαρέματος



Αρχαίος Ψαράς




Ο Λιμναίος Οικισμός Δισπηλιού
Οι Δισπηλώτες αποκαλούνταν
μέχρι πρόσφατα πειρακτικά
και "Τσιρονάδες",











Περισσότερες Λεπτομέρειες για τα είδη των Ψαριών της Λίμνης
Αν θέλετε περισσότερες λεπτομέρειες για κάθε ψάρι μπορείτε να κάνετε ΚΛΙΚ ΕΔΩ

















































Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου