Ημερολόγιο ΠΕΛΣΑ 2010

Ημερολόγιο Πολιτιστικού Συλλόγου Αμπελοκήπων Καστοριάς ΠΕΛΣΑ 2010

Κυκλοφόρησε και διανεμήθηκε Δωρεάν στο Χωριό,σπίτι-σπίτι από τα μέλη της Διοίκησης του Συλλόγου το Νέο Ημερολόγιο 2010,μια επιμελημένη έκδοση με ευχές για ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ.

Οσοι είναι μακριά,εχουν την δυνατότητα να το δούν και να το τυπώσουν από την Ιστοσελίδα μας ή  και να απευθυνθούν στους δικούς τους στο χωριό να ζητήσουν συμπληρωματικό αντίτυπο αν υπάρχει διαθέσιμο.

Στο τελευταίο φύλλο περιλαμβάνονται οι χορηγοί της έκδοσης,επαγγελματίες του χωριού.

Λόγω μικρού τεχνικού προβλήματος κάποιες σελίδες είναι πλάγιες αλλά μπορούν να εκτυπωθούν.

Εφημερίδα ΠΕΛΣΑ Αμπελόκηποι Καστοριάς Φύλλο Δεκ ' 09

Εφημερίδα ΠΕΛΣΑ Αμπελόκηποι  Καστοριάς Φύλλο Δεκεμβρίου 09

Κυκλοφόρησε και διανεμήθηκε  η Εφημερίδα ΠΕΛΣΑ Αμπελόκηποι του Πολιτ.Συλλόγου Αμπελοκήπων Καστοριάς με ποικίλη ύλη και εορταστικό περιεχόμενο, λόγω εορτών Χριστουγένων.

Οπως είναι γνωστό το Φύλλο κυκλοφορεί κάθε φορά μέσα στο πρώτο 15θήμερο του επόμενου μήνα.Ετσι το Φύλλο Δεκεμβρίου ,διανεμήθηκε μέσα στον Ιανουάριο 2010.

Κυριώτερα θέματα:

1-Κόλιαντα 2009 κ Χριστουγεννιάτικα από το χωριό.

2-Εκδήλωση "Γιάννη Ρίτσου"

3-Ευχαριστήρια Συλλόγου σε όσους βοήθησαν με προσφορές ειδών ή οικονομικά στις Εκδηλώσεις

και για την Δωρεά από τον Αργύρη Κοβάτση του νεοεκδοθέντος βιβλίου-Αυτοβιογραφίας του με τίτλο "Ο Ατίθασος Ταγματάρχης".(*Σημείωση: το βιβλίο με ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία,διατίθεται δωρεάν από τον ίδιο.Θα αναφερθούμε ιδιαίτερα σε αυτό σε άλλη καταχώρησή μας)

4-Συνταγές Μαγειρικής

5-Γράμμα από τον παλιό μας Δάσκαλο Χάσο Βασίλειο Ολύμπιο

6-Ποιήματα ("Σδραλτσινού" κ .."Συλλογισμένου")

7-Κάρο:Μεταφορικό μέσο,τροχοφόρο με Ιστορία,γενικά και τοπικά στο χωριό.(Νικόπουλου Χρίστου)

8-Εορτολόγιο-"Αγιος Ελευθέριος"

9-Νέα από Φιλανδία:επιτυχίες αθλητισμού συγχωριανών μας.

10-Κοινωνικά

11-Διαφημιστικές καταχωρήσεις επαγγελματιών(χωριανών κ φίλων)

Δείτε τις σελίδες παρακάτω με ΚΛΙΚ κ μεγέθυνση

                 Σελ.-1                                                                     Σελ.-2

      Σελ.-3

                  Σελ.-4

           Σελ.-5                                                                           Σελ.-6

Βασιλόπιτα Πολιτιστικού Συλλόγου Αμπελοκήπων

Βασιλόπιτα Πολιτιστικού Συλλόγου Αμπελοκήπων Καστοριάς

Κυριακή  17-1-2010:στο Πολιτιστικό Κέντρο

Με  Αγιασμό από τον ιερέα μας παπα Νικόλα ,βοηθούμενο από τον παπα Ηλία (ιερέα Μαυροχωρίου) και με την παρουσία εκπροσώπων του Δήμου Ιωνος Δραγούμη και πολλών συγχωριανών,ο Πολιτιστικός Σύλλογος ΠΕΛΣΑ έκοψε την Βασιλόπιτα για την νέα χρονιά.

      Για τα παιδάκια ο Σύλλογος φρόντισε και έφερε ,για ψυχαγωγία τους ,έναν κλόουν που έδωσε μια ευχάριστη, διαφορετική νότα για τα παιδιά.

Ο Πρόεδρος και τα μέλη του ΔΣ ευχήθηκαν ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ σε όλους.

                                                       τα παιδάκια διaσκεδάζουν με τον Κλόουν

Ο Πρόεδρος ΠΕΛΣΑ,Τάσος Ντίνας

,Παναγιώτα Αντωνοπούλου με την κορούλα της, που κέρδισε το "φλουρί"

Γιορτές Χριστουγέννων,Πρωτοχρονιά,Φώτα,Αη Γιάννης στο Χωριό

Γιορτές Χριστουγέννων 2009,Πρωτοχρονιά 2010,Φώτα και Αη Γιάννης στους Αμπελόκηπους Καστοριάς

Μετά τα "ΚΟΛΙΑΝΤΑ 2009" (παραμονή κ ανήμερα) που γιορτάστηκαν με εκδηλώσεις του Πολιτιστ.Συλλόγου,ακολούθησε το τριήμερο των Χριστουγέννων, με εκκλησιασμό στον Ναό Αγ Κων/νου κ Ελένης.

Στις 31-12-2009 παραμονή πρωτοχρονιάς,το μεσημέρι, ο Αη Βασίλης,"καλεσμένος" από τον Σύλλογο, ήρθε στην πλατεία του χωριού και μοίρασε δώρα σε όλα τα παιδάκια.

Πρωτοχρονιά,ημέρα γιορτής του Μεγάλου Βασιλείου,πέρα από την Λειτουργία ,τελέσθηκε και Δοξολογία για την 1η του Ετους.

Στα σπίτια οι νοικοκυρές φρόντισαν να έχουν έτοιμες τη βασιλόπιτα,άλλες  παραδοσιακό "μπουρέκι με αρμιά",άλλες  "τσουρέκι" με το "φλουρί"  που ψάχνουν όλοι για καλή τύχη.

Βασιλόπιτα,"Μπουρέκι" με "αρμιά"

Παλιότερα η Πίτα είχε εκτός από νόμισμα και ένα "στάχυ" και ένα ΄"σμάρι"(φύλλο βελανιδιάς).
Οποιος τύχαινε το "σταχυ" είχε την τύχη των αγρών-χωραφιών,ενώ με το "σμάρι" είχε τα πρόβατα(τα φύλλα βελανιδιάς ήταν βασική τροφή τους)


            Φύλλα Βελανιδιάς ("δένδρου")
             Στην πίτα ,σήμαινε την "τύχη" του κοπαδιού προβάτων,
                                                                                        που είχαν βασική τροφή τους τα κλαδιά αυτά

Στάχυα για τον "Τυχερό" που θα είχε την φροντίδα των χωραφιών

ΕΥΡΩ αντι ΔΡΧ

Κυριακή 3-1-2010:Χορευτικό Αμπελοκήπων σε Εκδήλωση για τα ΡΑΓΚΟΥΤΣΑΡΙΑ 2010 στην Καστοριά.

Για την προβολή του Καστοριανού Καρναβαλιού "ΡΑΓΚΟΥΤΣΑΡΙΑ 2010" ο Δήμος Καστοριάς διοργάνωσε "Αντάμωμα Παραδοσιακών Χορευτικών Συλλόγων" από Ν.Καστοριάς αλλά και πολλά άλλα μέρη της Ελλάδος.Το παρόν έδωσε και το Χορευτικό Αμπελοκήπων με την συνοδεία αρκετών συγχωριανών μας και παρουσία πλήθους κόσμου και ξένων επισκεπτών από "Απόζαρι" μέχρι το Πάρκο Ολυμπιακής φλόγας.

Μπροστά με το Λάβαρο, ο Κώστας Βασιλειάδης ,μέλος ΔΣ ΠΕΛΣΑ

για περισσότερες φωτογραφίες ΚΛΙΚ ΕΔΩ

 Ενα μικρό VIDEO Δείτε με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Δίπλα-δίπλα και ο Σύλλογος Γυναικών Κωσταραζίου με τις παραδοσιακές στολές,κρατώντας στα χέρια πλεγμένα "χερόβολα" (σιτοκάλαμα-στάχυα) τυλιγμένα με κόκκινες κορδέλες,ένα παλιόέθιμο που  απ'ότι ψάξαμε τηρούνταν και στο χωριό μας Αμπελόκηποι στα Φώτα-Θεοφάνεια στον Αγιασμό στο ποτάμι.

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ-ΦΩΤΑ 6-1-2010

1-Εκκλησιαμός κ  Αγιασμός των Υδάτων:Στον Ναό των Αγίων Κων/νου κ Ελένης ο παπα Νικόλας τέλεσε την Θ Λειτουργία και τον Αγιασμό των Υδάτων ενώ οι ψαλτάδες ψάλαμε το ...."Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε.....".

2-Περιφορά του Πολιτιστ.Συλλόγου ΠΕΛΣΑ με Οργανα στο χωριο

Μετά την εκκλησία,μέλη του ΔΣ του Συλλόγου με μιά παρέα οργανα, έκαναν τον γύρο του χωριού με Καρναβαλίστικα τραγούδια,είπαν τις ευχές σε κάθε σπίτι .Ο κουμπαράς του Συλλόγου συγκέντρωσε αξιόλογο ποσό ,πράγμα που δείχνει ότι ο κόσμος θέλει και ανταποκρίνεται στις εκδηλώσεις σύμφωνα με τα παλιά έθιμα.

μικρό VIDEO με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Φώτα και Αγιασμός στο ποτάμι "καναν καιρό"

Πάει χρόνια πιά που δεν κατεβαίνουμε στο ποτάμι για τον Αγιασμό,όπως παλιά.Πότε δεν είχε νερό,πότε είχε κακοκαιρία,πότε το νερό δεν ήταν καθαρό,λόγω λυμάτων Βιολογικού,το έθιμο σταμάτησε.

Τον παλιό καιρό τα Φώτα  η καμπάνα σήμαινε χαράματα,5,30-6,00πμ.Για τον Αγιασμό πήγαιναν οι "άντροι" και έπαιρναν τα μεγάλα "εικονίσματα" από την Παναγία και τον Αη Νικόλα και τάφερναν στο ποτάμι να ραντιστούν από το αγιασμένο νερό του ποταμιού.

Αγιασμός Φώτων στο Ποτάμι, με χιόνια.Διακρίνεται

ο παπαΝικόλας,δεκαετία '70(μετά το '74)

Παρέες νεαρών περιέρχονταν τις όχθες του ποταμιού,έτοιμοι να πηδήξουν στα παγωμένα νερά να πιάσουν το Σταυρό.Οι νοικοκυρές κατέβαιναν έχοντας μαζί τους "μαλάθα" με τα εικονίσματα από το σπιτικό εικονοστάσι,κανάτα με καρύδια και βασιλικό για να τη γεμίσουν αγιασμό και μιά "πλεξούδα χερόβολο" τυλιγμένο με κόκκινες κορδέλεςς" όπου ήταν κρεμασμένα  δυό ειδικά πλασμένα ψωμάκια με σχέδια,ένα για τα πρόβατα και ένα για τα Βόδια,που μετά τον αγιασμό τα τάϊζαν ραντίζοντάς τα με αγιασμό για "καλό" όλη τη Χρονιά ("χερόβολο"-βλ.φωτογραφίες Κωσταραζινών γυναικών) μετά τον αγιασμό "έδεναν" τα αμπέλια σταυρωτά,αλλά και τα άλλα οπωροφόρα δένδρα,. για καλή παραγωγή ,ραντίζοντάς τα με Αγιασμό.

Οταν ο παπα Γιώργης και μερικές φορές και ο παπα Νικόλας(βλ.φωτογραφία),κατέβαιναν από την Παναγία από τις κατηφόρες("ριντώματα") ο κόσμος περίμενε ήδη κάτω στο ποτάμι για τον Αγιασμό,με κεριά φωνάζοντας "Κύριαλέησον"-"Κύριαλέησον"(=Κύριε Ελέησον!).

Μετά τον Αγιασμό ο παπας πήγαινε στην όχθη του ποταμιού,πάνω κάτω, ενώ απέναντι οι νεαροί χειμερινοί κολυμβητές περίμεναν(με "Κυριαλέησον-Κυριαλέησον!) να ρίξει το Σταυρό.

Το ποτάμι και η Γέφυρα σήμερα.Εδώ ρίχνονταν ο Σταυρός

 

Με ΚΛΙΚ ΕΔΩ Δείτε VIDEO περιοχής

Φώναζαν στον παπά "Απάν' παπά-Απάν παπά"!,εννοώντας να ρίξει τον Σταυρό πιό πάνω που είχε πιο πολύ νερό.

Αφού έκαναν τις βουτιές,έπιαναν το Σταυρό και τρέχοντας πάνω κάτω έβρεχαν τον κόσμο με το νερό του ποταμιού "για καλό" και μετά την τελετή γύριζαν σε όλο το χωριό,ψάλλοντας "εν Ιορδάνει Βαπτιζομένου σου Κύριε....!" με το Σταυρό, να τον ασπαστούν σε όλα τα σπίτια και να ρίξουν  και τον σχετικό "οβολό" στο δίσκο,να βγούν και λίγο τα έξοδα για τα Οργανα που θα έρχονταν για τα Καρναβάλια

-Μιά φορά ,μου διηγούνταν ο πατέρας μου Κοσμάς Νικόπουλος (παλιός ψάλτης) ότι το ποτάμι είχε πάρα πολύ ορμητικό νερό και ο Σταυρός ΄παρασύρθηκε και δεν μπόρεσαν να τον πιάσουν οι κολυμβητές. Ολοι στεναχωρήθηκαν (κακό σημάδι κλπ) και επί μέρες "Οι άντροι" τον αναζητούσαν κατά μήκος του ποταμιού,από την γέφυρα μέχρι το Στάσινο.Τον βρήκαν,μετά από μέρες,κάπου σκαλωμένο σε κλαδιά στην όχθη ,κοντά στην τοποθεσία "Στάσινο".( ο Θωμάς Κατσαούνης,έριξε ¨πιζόβουλο" για ψάρια και βρήκε μέσα τον Σταυρό,σύμφωνα με διήγηση του Ηλία Παπαδόπουλου)

       Μετά τη λειτουργία,ήδη τα όργανα που είχαν "πιάσει" τα παιδιά του χωριού ,ήδη είχαν έρθει και περίμεναν στην πλατεία της Παναγίας για το Γλέντι του Καρναβαλιού που τότε κρατούσε 2 μέρες ,Φώτα και Αη Γιάννη

Αη Γιάννης "Καρναβάλι 2010"

1.Παλιά Καρναβάλια στο Χωριό.

Φωτο παλιού Καρναβαλιού ,από ψηλά ,από Καμπαναριό

Πλατεία Παναγίας Αμπελοκήπων

Απ΄΄οτι λένε οι "τρανύτεροι", παλιότερα το Καρναβάλι γινόταν και στους Αμπελόκηπους Πρωτοχρονιά(όπως παρέμεινε στα διπλανά χωριά Δισπηλιό,Μηλίτσα,που κάποτε είμασταν μια Κοινότητα).Κάποια φορά όμως έτυχε τα παιδιά του χωριού, να μη βρίσκουν όργανα, ήταν πιασμένα σε άλλα χωριά, που είχαν παράλληλα γλέντι,κάποιοι οργανοπαίχτες τους "γέλασαν',δεν ήρθαν,πήγαν αλλού (από τότε λέγεται η έκφραση "Τζούμ τάργανα στου Κουμανίτσιαβου"(Λιθιά)).

Ετσι αποφάσισαν και μετέφεραν το Γλέντι τα Φώτα και τον Αη Γιάννη που δεν υπήρχε σε άλλα χωριά παρά μόνο στην Καστοριά αλλά και εκεί η κύρι αμέρα ήταν η "πατερίτσα" μετά τον Αη Γιάννη.Και από τότε , για σιγουριά με τους Οργανοπαίχτες,τα παιδιά ζητούσαν από τον Κλαριντζή ,να ξεβιδώσει και να τους παραδώσει για εγγύηση το πάνω μισό κομμάτι του Κλαρίνου,για να μη πάει αλλού!

παλιό Καρναβάλι,Πλατεία Παναγίας

Διακρίνονται από αριστερά,στο γάιδαρο:

Βασίλης Ζησιάδης,Μιχάλης Τερψόπουλος,

Στέργιος Κενζτόπουλος,Μήτσος Αντωνόπουλος.

Καθιστές Βαγγελιώ Αντωνόπουλου,Αγνή Σιδοπούλου κα

2-Καρναβάλι Αη Γιάννη,τα νεώτερα χρόνια και Σήμερα.Χορός ΠΕΛΣΑ τα Φώτα.FACEBOOK.

Μετά το 1982 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμπελοκήπων, ξαναδιοργάνωσε με την βοήθεια της τότε Κοινότητας Αμπελοκήπων και μέχρι σήμερα διοργανώνεται ,ανήμερα του Αη Γιάννη 7 Ιανουαρίου,Παρέλαση Καρναβαλιού,με την βοήθεια και οικονομική στήριξη του Δήμου ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ.

Ετσι και φέτος συμμετείχαν πολλές παρέες καρναβαλιών,συγχωριανών και φίλων από άλλες περιοχές,αρκετές από τις οποίες πήγαν την  επομένη στα "Ραγκουτσάρια" της Καστοριάς.

Ο καιρός ήταν καλός και ήρθε αρκετός κόσμος και ξένοι επισκέπτες στο χωριό.

Ο Σύλλογος,μετά την παρέλαση,παράλληλα με το Γλέντι και χορό στην Πλατεία,πρόσφερε,δωρεάν κεράσματα με Λουκάνικα και Τοπικό κρασί σε όλους.

Φωτογραφικά στιγμιότυπα δείχνουν κάποιες εικόνες από τις εκδηλώσεις και περισσότερα στο FACEBOOK αλλά και στα μικρά VIDEO παρακάτω

άνω Φωτο Καρναβαλιού '2010

,Πλατεία πάνω από το Υδραγωγείο

Το Βράδυ των Φώτων έγινε ο Ετήσιος Κρναβαλίστικος χορός του Συλλόγου ΠΕΛΣΑ, στο Κέντρο Γλεντάδικο με την παρουσία συγχωριανών και φίλων.

Φέτος,για την προβολή του χωριού και για την πρόσκληση στις εκδηλώσεις ,χρησιμοποιήσαμε και τις νεώτερες τεχνολογίες FACEBOOK,όπου έχουμε διαμορφώσει ειδική Ομάδα "ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ-"Είπαμι χουριό κι πάλι χουριό",όπου μπορείτε να δείτε φωτογραφικά στιγμιότυπα και μικρά VIDEO των εκδηλώσεων

* Οσοι έχετε ΙΝΤΕΡΝΕΤ,σας συνιστούμε,γίνετε μέλη της Ομάδας για ενημέρωση αλλά για να μπορείτε να στέλνετε απόψεις,σχόλια,φωτογραφίες η Video.

- **περισσότερες φωτογραφίες από 

ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΑΗ ΓΙΑΝΝΗ 2010 με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

**Μικρά VIDEO1:Παρέλαση ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥμε ΚΛΙΚ ΕΔΩ

 **Μικρά VIDEO2:Παρέλαση ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥμε ΚΛΙΚ ΕΔΩ

**Μικρά VIDEO2:Χορός ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥμε ΚΛΙΚ ΕΔΩ

"ΚΟΛΙΑΝΤΑ 2009"-Αμπελόκηποι Καστοριάς

"ΚΟΛΙΑΝΤΑ 2009"-Αμπελόκηποι Καστoριάς

Στο χωριό Αμπελόκηποι Καστοριάς,κάθε χρόνο 23 κ 24 Δεκεμβρίου ,αναβιώνουν παλιά έθιμα,τα τελευταία χρόνια με την φροντίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού(ΠΕΛΣΑ) αλλά υπάρχει και πηγαία αυθόρμητη συμμετοχή και από τα νέα παιδιά που εορτάζουν τα "Κάλαντα¨που εδώ, από παλιά λέγονται "Κόλιαντα".

Ενα μικρό VIDEO 1:To Αναμμα με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

23-12-2009: Το βράδυ στην πλατεία του χωριού ο Σύλλογος άναψε την παραδοσιακή μεγάλη Φωτιά "Μπουμπούνα".Παραβρέθηκαν πολύς κόσμος,χωριανοί αλλά και φίλοι από άλλες περιοχές.Υπό τους ήχους της μουσικής  μοιράσθηκαν κεράσματα (ψημμένα κάστανα και ψητές πατάτες στη "ζιάρα" και μελομακάρονα) με τοπικό κρασί.Στο άναμμα της Μπουμπούνας,ο πάντα παρών Κώστας Βασιλειάδης,μέλος ΔΣ του ΠΕΛΣΑ,έδωσε φαντασμαγορικό αποτέλεσμα ρίχνοντας την φωτιά για το άναμμα άπό την κορυφή του παρακείμενου υδατόπυργου, μαζί με την εκτόξευση πυροτοτεχνημάτων.

Σε κάθε δυνατό άναμμα ο κόσμος φωνάζει "ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑΑ!".

Είναι μια ευκαιρία να βρεθούν συγχωριανοί και φίλοι ,να ανταλλάξουν ευχές και να γευθούν τα κεράσματα του Συλλόγου που φέτος, με σεβασμό στην σχετική παραίνεση του συγχωριανού μας ιερέα παπα Γρηγόρη, ήταν όλα νηστίσιμα.

Ενα μικρό VIDEO 2 με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Βέβαια υπήρξαν οι σχετικές "γκρίνιες" από τους θιασώτες της "τσίκνας", που δεν εννοούν φωτιά χωρίς ψητό έδεσμα.Υπάρχει πάντα το δίλημμα:-γλέντι με ψητά στη Φωτιά ή σεβασμός της Νηστείας, προ των Χριστουγένων.?Καθένας έχει την προσωπική του ελεύθερη επιλογή σε αυτό ,αλλά είναι διαφορετκό να παροτρύνει κανείς  συλλογικά την μη τήρηση της Νηστείας ή να την ειρωνεύεται.

Ενα μικρό VIDEO 3 με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Το έθιμο έχει βέβαια τις καταβολές του στην αρχαιότητα σε προχριστιανικούς χρόνους (γιορτές 12ήμερου,Σατουρνάλια, 'καλικάντζαροι' κλπ) ,όπου η φωτιά συνοδεύονταν με σφάγια, αλλά στην πορεία μεταλλάχθηκε και υιοθετήθηκε και στους χριστιανικούς χρόνους με άλλο συμβολισμό στη Φωτιά των Βοσκών,κοντά στη Φάτνη που γεννήθηκε ο Χριστός και στην επιθυμία των πιστών να δημιουργήσουν ζεστό περιβάλλον για το Θείο Βρέφος ,παραμονές της Γέννησης.

Υπάρχουν αντιφατικές εφαρμογές του εθίμου,αλλού με νηστίσιμα και αλλού με "γουρουνοχαρές", "τσιγαρίδες" και ψητά.

Τι γίνονταν παλιότερα στο Χωριό?-Καναγκιρίσια μαμπέτια για τις "κουλιανταρέοι"

Στο παρελθόν διηγούνται οι  παλιότεροι (αλλά και αρκετοί την έχουμε προλάβει) ότι η Φωτιά ανάβονταν στην πλατεία μπροστά στην παλιά εκκλησία της Παναγίας.Τα ξύλα μαζεύονταν από τα παιδιά του χωριού,(προσωπικά θυμάμαι που μαζεύαμε με τον Σωκράτη και άλλους συνομηλίκους μας όλο το φθινόπωρο),λίγα λίγα ξύλα, από το "Κουρί",το "Ορμάνι" και άλλα χωράφια.

Οταν άναβε η φωτιά,αρκετοί διασκορπίζονταν στις γειτονιές για "συλλογή" συπληρωματικών ξύλων ακόμα και από φράχτες σπιτιών η και από υπόστεγα οι πιό "θαραλέοι" και τάχα "ετσι για το καλό" και όπου έβρισκαν κρεμασμένα λουκάνικα για στέγνωμα(από τα γουρούνια που είχαν σφάξει αυτές τις μέρες) τα "φορολογούσαν" με ποσοστά 20%-30%-100% καμιά φορά μαζί με το ξύλο και τάφερναν στην Φωτιά για ψήσιμο.Εφερναν και κρασί από τα σπίτια τους για κέρασμα, αλλά στην συνέχεια άμα τέλειωνε, κάποιοι έκαναν σχετικές "επιχειρήσεις" στα "κατώϊα" και όποια έβρισκαν πρόχειρα και αφύλαχτα,¨τιμούσαν" ανάλογα τα βαρέλια τους,πάντα κατά το έθιμο "έτσι για καλό"!.Αναφέρονται περιστατικά που "για πλάκα" κάποιοι έφερναν από μέσα από τα υπόστεγα του παπα Γιώργη ξύλα-κούτσουρα και ο μακαρίτης παπαΓιώργης (μερακλής και κείνος στο κρασί), που ήταν στην Φωτιά τάσκιζε ο ίδιος μέχρι που του φάνηκαν "σαν γνωστά κούτσουρα".

-Αρε,που τα βρήκατι αυτά?Εχι γούστου νάνι θ'κάμ?--Ε.."Κόλιαντα,δεν είνι παπα Γιώργη?Εισύ τάσκιζις πάντους ιδώ,ειμείς μόν'τάφιράμι!-Αει ρι να σας πάρ'η ευχή να σας πάρ"-Αη,ντι,Χρόνια πουλλά,ας πάου να φέρου κι καμιά κανάτα κρασί απ'του κατώϊ προυτού μι του φέρτι ιδώ μι καμιά άλλ'κανάτα!.

Ενα μικρό VIDEO 4 με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Αλλο περιστατικό που έχω ακούσει είναι για τον παπού τον Γιώργη(Τσίγγο) που  είχε ξαπλώσει πάνω στο κάρο του, να φυλάει τα ξύλα που είχε φορτωμένα μην του τα "συλλέξουν" οι ¨κουλιανταρέοι".Αλλα νύσταξε και αποκοιμήθηκε και κάποιοι τον τράβηξαν για την φωτιά μαζί με το κάρο φωνάζοντας "Κόλιανταααα"!

** Για να μπούμε στο πνεύμα της εποχής συνεχίζουμε την διήγηση με το τοπικό ιδίωμα ομιλίας του χωριού.,όπως τόχουμε ζήσει.............

     Κάπους έτσ' λοιπόν γιλούσαν οι "τρανύτιροι" τα Κόλιαντα, κανάν κιρό στου χουριό.Αλλοι' πάλι, γύρου-γύρου απού τη φουτιά,τριγιουρνούσαν μι "τζιουμαλίκις"(φούρκα-ξύλο) κι μόλις έβλειπαν κανέναν ξιχασμένου μι ανοιχτά πουδάρια,ρούκουναν τη ΄τζιουμαλίκα" απού κάτ' κι την έπιαναν δυό, ένας μπρουστά κι άλλους πίσου κι τους σήκουναν απάν'-κατ' ,μι τη "τζιουμαλίκα",φουνάζουντας ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑ-ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑΑ!,κι παταγώνουνταν όλ' στα γέλια, που ήβληπαν τουν άλλου να λιέει: αμαν-αμαν σιγά την "οικουγένεια"(τ'αχαμνά τ').

Ικτός απ'την τρανή Φουτιά,μαζώνουνταν κάμπουσοι χουριανοί  κι σι γειτουνιές,(μάλλουν αντρέπουνταν  κι λίγου να τις βλιέπουν πουλλιοί να τσιμπούν κι κανένα μουρσιασμένου μπρουστά στην πλατέα στην  ικκλησιά)  κι έτσ',παρέις-παρέις βρίσκουνταν κι άναβαν μικρότιρις φουτιές μι μιζέδις,τουρσιά,ξυνά κι κανά μουρσιασμένου λουκάνκου ή κανά κουμάτ' γουρουνίσιου ή τσιγαρίδις μι τσίπουρου κι κρασί, στουν σουφρά.
Ενα τέτοιου στέκι' ήταν η άλλ' μικρότιρη πλατέα,όξου από του Τράϊκου και του Ζήσκου του σπίτ'.Ικεί "κουμάντου",έκαμαν ου μπαρμπα Θουμάς του Ζήσκου κι ου Κώτσιους του Τράϊκου,Θός σχουρέστους κι τις δυό.Είχαν κι ένα κιέρασμα για όποιουν πιρνούσι,κάθουνταν κι παράδειχαν τα καναγκιρίσια μι καλαμπούρια κι μείς οι μικρότιροι τους άκουγάμι κι γιλούσαμι.,αφού ολουένα πάειναμι απ΄ τη μια φουτιά στην άλλ'. κι φώναζάμι ...Κόλιανταααα.! κι έτσ' έκανάμι τρανό χάζ'!....

Του προυί, την άλλ' μέρα,βαθειά χαραή,μαζώνουνταν παρέοις οι "Κουλιανταρέοι" η "Κουλιαντάρδις", μι ¨φούρκις"-"τζιουμαλίκις",τριγιουρνούσαν στου χουριό μι χουρατά κι τραγούδια σαν κι αυτό:

"Κόλιαντα ,Κουντύλινα,μπάμπου Τραγατσίκινα,

δώσμ'  ιένα κουλάτσιε,κιαν δε μι δίν'ς κουλάτσιε,

δώσμι την θυγατέρα'σ,

να την τσιμπώ, να την φιλώ ,κι πάλι θα στη φέρου!

ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑΑ!Μπάμπου ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑΑ!" 

* "κουλάτσιε:μικρό κυκλικό ψωμάκι-κουλουράκι ειδικά ψημένο για τα Κόλιαντα.

*μαλάθα:κάνιστρο πλεγμένο με λεπτή ξυλόβεργα

Μι τις "τζουμαλίκις" βαρούσαν τις πόρτις στα σπίτια.
-Ποιός είνι,ποιός,ρουτούσαν απού μέσα οι θειές ή οι μπάμπις.-ΚΟΛΙΑΝΤΑ Μπάμπoυ ΚΟΛΙΑΝΤΑΑΑ! απουκρίνουνταν οι "Κουλιανταρέοι"-

-Αει ,Χρόνια Πουλλά ,μαρ'μάνα μου,ήλιγε η θειά.-Ελατι μέσα να "συμπήστι" τη φουτιά μι τη φούρκα.Ετσ' ήταν του αντέτ'(έθιμου).
Εμπινι ένας "Κουλιαντάρ'ς" και "συμπούσι"(ανακάτουνι) τη φουτιά στη σόμπα,τη μασιίνα,λιέγουντας ηφχιές
- Αηντι κι του χρόν',μι  πρόβατα και μι ζά-Κόλιαντα!

-Πιρίμινάτε λίγου,πιρίμινάτι, να πάρου την μαλάθα.

Σι λίγου έβγινι η θειά, μι την μαλάθα,γιουμάτ' κάστανα,καρύδια,κουλατσίνια.Τις έδινιν πρώτα "κουλατσίνια" έναν-έναν,καμιά φουρά κανά πουρτακάλ' ή μανταρίν', άμα είχι κι ύστερα ητοιμάζουνταν να ρίξ' καμιά χούφτα κάσταν ή καρύδια καταή, να τα μάσουν οι "κουλιανταρέοι".

Καμιά φουρά,βρίσκουνταν κανάς σκανταλιάρς "κουλιαντάρς"(τα μαμπέτια λιέν για τουν "Σιάτε"-Θουμά Παπατσάρα-τώρα είνι στην Αυστραλία) που έσκυφτι στου μισοσκόταδου χαμηλά,κάτ'απ'τη μαλάθα κι μι την κλούτσα,τσάκ μιά κι αναπουδουγίριζιν όλ'η μαλάθα καταής,γιλούσαν όλ' για την ιξυπνάδα κι πλακώνουνταν να τα μάσουν όλα τα κάστανα ,όχ' μόν' δυό χούφτις που θάριχνιν η θειά.

-Αχ να σας πάρ'ευχή, να σας πάρ'.Αμ ιγώ για τι σας τα'χα.Αμα Αει.Αηντι "Κόλιαντα κι του χρόν' "

Αυτά κι άλλα πουλλά παραδείχνουν οι τρανύτιροι κι κάπους έτσ' μιλούσαν οι μπάμπις,οι θειές,οι μάνις κι οι πατιράδις μας.

Ιμείς,όσ'έμαθάμε καμπόσα γράμματα, έχουμι υπουχρέουσ' να τα γράφουμι,να μη τα ξιχνούμι,μπουρεί να γιλούμι καμιά φουρά μαζί μι τους τρανύτιρους αλλά όχι να τις πιργιαλούμι,γιατί όποιους πιργιαλάει τη φαμιλιά τ', τουν ιαυτό τ'πιργιαλάει.Να τα ξέρουμι,να τα παραδείχνουμι μι σιβασμό ,γιατί όποιους δεν ξέρ' απού που κρατάει,δεν ξέρ'που πηγαίν'....Αηντι κι του χρόν'
===============================================

Αργότερα όταν Δάσκαλος ήταν ο Χάσιος είχε καθιερωθεί να γυρίζουν το απόγευμα,την παραμονή Κάλαντα με το Σπήλαιο-Φάτνη, ψάλλοντας τα γνωστά Κάλαντα:

"Καλήν εσπέραν Αρχοντες,

αν είναι ο ορισμό σας,

Χριστού την θεία Γέννηση

να πώ στ'αρχοντικό σας......."

24-12-2009: Σήμερα στο χωριό γυρίζουν ανήμερα στα Κάλαντα παιδάκια με μικρές παρέες με Τρίγωνα,ψάλλοντας τα παραπάνω γνωστά  Κάλαντα,πιο πολύ στα συγγενικά τους σπίτια,ενώ οι παλιοί "Κουλιανταρέοι" γύριζαν σε όλο το χωριό.

Ο Πολιτιστ.Σύλλογος με μέλη του, ανήμερα γυρίζουν με Οργανα σε όλο το χωριό, που τραγουδούν τα Κάλαντα,μοιράζουν το Ημερολόγιο του Συλλόγου και περιφέρουν τον Κουμπαρά, που συγκεντρώνει, πάντα από τους χωριανούς που το εκτιμούν, ένα εύλογο ποσό που καλύπτει μέρος της δαπάνης διοργάνωσης των Καρναβαλιών αλλά και λοιπές υποχρεώσεις του Συλλόγου.

Από την περιοδεία με τα Οργανα δείτε Ενα μικρό VIDEO με ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Χρόνια Πολλά λοιπόν και του Χρόνου!...κι του Χρόν'...!